Ulga na ekspansję, zwana też ulgą prowzrostową, to nowa preferencja podatkowa, która weszła w życie z początkiem 2022 r. i umożliwia przedsiębiorcom wsparcie rozwoju swojej działalności poprzez poszerzanie  lub pozyskiwanie nowych rynków zbytu – zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Z ulgi mogą skorzystać podatnicy PIT i CIT – jest więc dostępna dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą oraz spółek. Celem ulgi jest możliwość umocnienia pozycji firmy na rynku krajowym i zagranicznym oraz pozyskanie nowych partnerów lub know-how.

Nowa preferencja polega na możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów uzyskania przychodu, które zostały poniesione w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów. W konsekwencji ulga daje możliwość niejako podwójnego odliczenia poniesionych kosztów – jako koszty uzyskania przychodów oraz w ramach ulgi. Ulga na ekspansję może być stosowana łącznie z innymi preferencjami – ulgą B+R, ulgą na prototyp oraz ulgą na robotyzację.

Ulga kierowana jest wyłącznie do firm z branży produkcyjnej, które sprzedają produkty. W konsekwencji z ulgi nie będą mogli skorzystać podatnicy, którzy dokonują odsprzedaży, czyli hurtownie lub firmy dystrybucyjne. Nie będą kwalifikowane także usługi, czy wartości niematerialne i prawne, a jedynie przedmioty, które zostały wyprodukowane bezpośrednio przez podatnika.

W ramach ulgi przewiduje się zamknięty katalog kosztów kwalifikowanych. Korzystając z ulgi będzie można odliczyć koszty:

• uczestnictwa w targach,
• działań promocyjno-informacyjnych,
• dostosowania opakowań produktów do wymagań kontrahentów,
• opracowania dokumentacji umożliwiającej sprzedaż produktów,
• przygotowania dokumentacji niezbędnej do przystąpienia do przetargu, a także w celu składania ofert innym podmiotom.

Preferencja jest ograniczona kwotowo. Limit odliczenia to maksymalnie 1 mln zł w danym roku podatkowym. Zdaniem MF limit odnosi się do wysokości odliczenia ogółem w roku podatkowym, niezależnie, czy przychody ze sprzedaży dotyczyć będą jednego, czy większej liczby produktów. Nie ma jednak wymogu co do minimalnej wielkości zwiększenia przychodów. Oznacza to, że jeśli przychód podatnika wzrośnie choćby o 1 zł, to będzie on mógł skorzystać z ulgi na ekspansję. Warto zwrócić uwagę, że ulga ma zastosowanie jedynie do wydatków, które zostały poniesione od 2022 r. W konsekwencji nie będzie można w uldze uwzględnić wydatków, które zostały poniesione przed2022 r., nawet jeśli zostały rozpoznane podatkowo w 2022 r.

Do skorzystania z ulgi uprawnieni są podatnicy uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych, którzy w ciągu kolejnych 2 lat podatkowych licząc od roku, w którym zostały poniesione koszty zwiększenia przychodów ze sprzedaży, spełnią jeden z poniższych warunków:

1. zwiększą przychody ze sprzedaży w stosunku do przychodów tego tytułu ustalonych na ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego rok poniesienia tych kosztów, lub
2. osiągną przychody ze sprzedaży produktów dotychczas nieoferowanych, lub
3. osiągną przychody ze sprzedaży produktów dotychczas nieoferowanych w danym kraju.

Pierwszy przypadek dotyczy produktów, które podatnik miał w swojej ofercie i poniósł koszty „w celu zwiększenia sprzedaży”. Nie jest wymagane, aby produkt był sprzedawany za granicą. Ważne jest to, aby nastąpiło zwiększenie przychodów ze sprzedaży w ciągu dwóch kolejnych lat podatkowych.

W drugim przypadku ekspansja dotyczy produktów dotychczas nieoferowanych, stąd też sprzedaż produktów może odbywać się w kraju i zagranicą. W przeciwieństwie do przypadku pierwszego, nie jest istotne zwiększenie przychodów ze sprzedaży, a osiągnięcie jakiegokolwiek przychodu.

Trzeci przypadek uwzględnia ekspansję na rynek zagraniczny. Podobnie jak w przypadku drugim, tutaj również nie jest wymagane porównywanie przychodów między latami.

Ulgę na ekspansję można odliczyć w zeznaniu rocznym za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów. Jeśli jednak w danym roku podatnik poniósł stratę lub wielkość jego dochodu będzie niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, to z odliczenia odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części, będzie mógł skorzystać w zeznaniach za kolejne sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym skorzystał z ulgi.

Z ulgi można skorzystać wyłącznie wtedy, jeżeli koszty uzyskania przychodów nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Przykład zastosowania ulgi na ekspansję dotyczy przypadku 1, czyli sytuacji, w której dany produkt jest i będzie sprzedawany w Polsce, a przychody ze sprzedaży podatnika ulegną zwiększeniu w ciągu dwóch następnych lat od roku poniesienia kosztów.

W 2022 r. firma produkcyjna X poniosła koszty na zmianę opakowania w oferowanym dotąd produkcie A. Przedsiębiorstwo poniosło w 2022 roku następujące wydatki na ekspansję:

Produkcja nowych opakowań wyniosła firmę łącznie 720 000 zł. Opracowanie samego projektu nowego opakowania kosztowało 20 000 zł. Aby odnieść większy sukces, firma zaplanowała uczestnictwo w krajowych targach, na które przeznaczyła łącznie 350 000 zł. Wyżywienie i nocleg pracowników w trakcie targów kosztowało 150 000 zł, bilety lotnicze krajowe – 30 000 zł, natomiast organizacja miejsca wystawowego (w tym: druk broszur i ulotek) – 170 000 zł. Oprócz uczestnictwa w targach firma przeznaczyła środki na budowę strony internetowej oraz publikacje w prasie w kwocie 200 000 zł. Firma poniosła jeszcze koszty związane z przygotowaniem dokumentacji projektowej w związku z certyfikacją towaru, które wyniosły 150 000 zł.

Przychody ze sprzedaży firmy A w latach 2021-2024:

Przedsiębiorstwo przewiduje, że od roku poniesienia kosztów, czyli 2022 r., przychody ze sprzedaży będą w kolejnych latach rosnąć.

Firma X za 2022 r. planuje osiągnąć dochody opodatkowane w CIT w wysokości 2 000 000 zł. Przedsiębiorstwo powinno być uprawnione do skorzystania z ulgi, ponieważ poniesione przez nią koszty, można zaliczyć do kosztów kwalifikowanych. Powyższe wydatki wygenerowały dodatkowe odliczenie 720 000 zł od rocznego dochodu firmy, co przełoży się na zmniejszenie podatku CIT do 243 200 zł. W konsekwencji przedsiębiorstwo uzyska kwotę oszczędności w wysokości 136 800 zł.