Nowe regulacje a przyszłość ulgi badawczo-rozwojowej
21 lutego 2025 r. w siedzibie Ministerstwa Finansów w Warszawie odbyły się konsultacje dotyczące dostosowania ulgi na działalność badawczo-rozwojową (B+R) do nowych przepisów wynikających z globalnego minimalnego podatku (GloBE). Spotkanie zgromadziło przedstawicieli przedsiębiorstw, organizacji branżowych oraz ekspertów zajmujących się ulgami podatkowymi, którzy mieli okazję omówić wpływ nowych regulacji na działalność badawczo-rozwojową w Polsce.
Nowe przepisy dotyczące opodatkowania wyrównawczego, obowiązujące od 1 stycznia 2025 r., wymagają modyfikacji krajowych mechanizmów wspierających inwestycje w badania i rozwój. Ministerstwo Finansów podkreśliło konieczność zachowania konkurencyjności polskich firm oraz dostosowania ulg podatkowych do nowych realiów gospodarczych.
Ulga B+R i globalny podatek minimalny – propozycje zmian
Ministerstwo Finansów zaproponowało trzy wstępne koncepcje zmian w uldze B+R:
Zwrot gotówkowy nieodliczonej części ulgi B+R
Rozszerzenie możliwości zwrotu gotówkowego dla wszystkich podatników, przy zachowaniu podstawowej struktury ulgi B+R, z maksymalnym okresem realizacji do 4 lat od nabycia prawa do zwrotu.
B+R Kredyt podatkowy – istotna zmiana konstrukcji ulgi B+R
Nowa ulga B+R byłaby odliczana bezpośrednio od należnego podatku, zamiast od podstawy opodatkowania, z możliwością zwrotu gotówkowego niewykorzystanej części ulgi.
Podział obecnej ulgi B+R na dwa oddzielne komponenty
Ulga B+R w podatku CIT obejmowałaby koszty materiałowe w dotychczasowej formie, a dodatkowo wprowadzono by nową ulgę wzorowaną na obecnej uldze dla innowacyjnych pracowników. Nowa ulga byłaby rozliczana w ramach PIT lub alternatywnie w innych podatkach zamiast CIT. Z danych Ministerstwa Finansów wynika, że koszty osobowe stanowią około 80-90% wszystkich kosztów kwalifikowanych w ramach ulgi B+R.
Przedstawiciele Ministerstwa podkreślili, że propozycje są wstępnym etapem konsultacji i mogą ulec zmianom w procesie legislacyjnym. Nie zdecydowano jeszcze, czy nowe rozwiązania zastąpią obecną ulgę B+R, czy będą funkcjonować równolegle. Wymaga to dalszej analizy pod kątem zgodności z wytycznymi OECD, które ograniczają różnicowanie ulg dla podmiotów objętych systemem GloBE i spoza niego. Otwartą kwestią pozostaje także wysokość limitów odliczeń i zwrotów.
Przyszłość ulgi B+R i globalnego podatku minimalnego – kluczowe wnioski z dyskusji
Podczas spotkania poświęconego reformie ulgi badawczo-rozwojowej (B+R) uczestnicy zwracali uwagę na konieczność utrzymania obecnego poziomu preferencji podatkowych. Wskazywano, że wielu przedsiębiorców nie wykorzystuje w pełni dostępnej ulgi, co rodzi potrzebę wprowadzenia mechanizmu zwrotu gotówkowego. Jednocześnie podkreślano, że ewentualne limity tego zwrotu powinny zostać skonstruowane tak, aby nie ograniczać wartości ulgi w porównaniu do obowiązujących regulacji.
Dwa systemy ulgi – rozwiązanie na wzór Węgier?
Jednym z szeroko omawianych tematów była możliwość stworzenia alternatywnego systemu ulgi B+R. Nowy mechanizm pozwoliłby przedsiębiorcom wybrać między dotychczasowym modelem a nową wersją lepiej dostosowaną do zasad globalnego podatku minimalnego. Takie rozwiązanie funkcjonuje już na Węgrzech, gdzie podatnicy mogą korzystać z preferencji podatkowych w wybranym przez siebie systemie.
Specjalne strefy ekonomiczne a globalny podatek minimalny
Kolejnym istotnym zagadnieniem była przyszłość specjalnych stref ekonomicznych w kontekście nowych globalnych regulacji podatkowych. Uczestnicy spotkania podkreślali konieczność dostosowania ich funkcjonowania do wymogów systemu minimalnego opodatkowania. Wnioski w tej sprawie mają zostać przekazane do Ministerstwa Rozwoju, które zdecyduje o dalszych krokach w tym zakresie.
Rewaluacja globalnego podatku minimalnego
W trakcie dyskusji pojawiły się również głosy wskazujące na potrzebę ponownej analizy zasadności globalnego podatku minimalnego. Argumentowano, że jego przyszłość stoi pod znakiem zapytania, szczególnie w świetle decyzji nowej administracji Stanów Zjednoczonych o wycofaniu się z tego projektu.
W nadchodzących miesiącach spodziewane są kolejne propozycje zmian w uldze B+R oraz przyszłości systemu podatkowego. O dalszych zmianach będziemy informować na bieżąco.
Co dalej z reformą B+R?
Ministerstwo Finansów zapowiedziało, że w ciągu miesiąca przedstawi kolejne aktualizacje dotyczące reformy ulgi B+R. Planowane zmiany mają obowiązywać od 1 stycznia 2026 r., jednak z mocą wsteczną, obejmując również koszty poniesione w 2025 r.
Równocześnie rozważane są konsultacje w sprawie przyszłości Polskiej Strefy Inwestycji (PSI) przy współpracy z Ministerstwem Rozwoju. Obecnie nie przewiduje się modyfikacji mechanizmu IP Box, co uzasadniono niewielką liczbą podatników GloBE korzystających z tej preferencji.
Czy proponowane zmiany w uldze B+R pozwolą zachować jej konkurencyjność w zmieniającym się systemie podatkowym? Ostateczne decyzje zapadną w nadchodzących miesiącach. Będziemy na bieżąco informować o dalszych aktualizacjach na naszej stronie internetowej.